Crowdfunding to forma finansowania różnego rodzaju projektów przez społeczność, która jest lub zostanie wokół tych projektów zorganizowana. Przedsięwzięcie jest w takim przypadku finansowane poprzez dużą liczbę drobnych, jednorazowych wpłat dokonywanych przez osoby zainteresowane projektem. Upowszechnienie się Internetu pozwala na łatwe informowanie o projektach i tworzenie wokół nich społeczności, co przyczyniło się do rozwoju zjawiska crowdfundingu.
Na świecie istnieje ponad 600 portali promujących finansowanie społecznościowe (ang. crowdfunding). Na każdym z nich pomysłodawca ma możliwość opisania swojego pomysłu, ustalenie nagród i cen dla wspierających, określenie celu finansowego i horyzontu czasowego oraz zbieranie pieniędzy na sfinansowanie pomysłu. Mogą to być pomysły dotyczące projektów biznesowych, kulturalnych albo społecznych. Wg szacunków Deloitte w ubiegłym roku sfinansowano w ten sposób projekty na łączną kwotę ok. 3 mld dolarów.
W Polsce również działa kilka portalów promujących tę formę finansowania przedsięwzięć.
Są to m.in.:
- polakpotrafi.pl – różne typy projektów, możliwy jedynie crowdfunding nieudziałowy;
- wspieram.to – różne typy projektów, możliwy jedynie crowdfunding nieudziałowy.
- beesfund.com – crowdfunding udziałowy i nie udziałowy;
- myseed.pl – crowdfunding udziałowy i nieudziałowy;
- crowdfunders.pl – grupowy zakup nieruchomości komercyjnych;
- wspieramkulture.pl – projekty kulturalne;
- siepomaga.pl – projekty charytatywne prowadzone we współpracy z Organizacjami Pożytku Publicznego posiadającymi pozwolenie na prowadzenie zbiórek publicznych;
- megatotal.pl – projekty muzyczne;
- clipontheroad.pl – teledyski,
Największą barierą na jaką napotykają Polacy chcący wspierać pomysły ideą crowdfundingu są regulacje prawne. Chociaż finansowanie społecznościowe jest w Polsce legalne, to warto korzystać z rozwiązań technicznych i prawnych oferowanych przez specjalne portale, które w większości przypadków zapewniają ochronę zarówno autorów projektów, jak i osób wspierających pomysły za ich pośrednictwem.
Wybierając portal należy zwrócić szczególną uwagę na kilka kwestii:
- opłaty – niemal każdy portal pobiera prowizję od zebranego kapitału, należy przewidzieć ten koszt planując budżet minimalny projektu
- rozwiązanie prawne – w Polsce stosowane są różne modele funkcjonowania portali i od ich właścicieli warto dowiedzieć się na temat szczegółowych wymagań i możliwości – różnica może dotyczyć np. obowiązków podatkowych które występują przy niemal każdym projekcie, praw chroniących wspierających lub ich braku, a także dopuszczalnych typów projektów
- porównywalne projekty – warto poszukać projektów podobnych i dowiedzieć się jak ich twórcy promowali projekt i z jakim skutkiem
- dostępność wtyczek społecznościowych – każdy projekt warto promować w mediach społecznościowych wśród znajomych i zachęcać każdą osobę do udostępniania informacji o zbiórce
- ofertę dodatkową – jeżeli projektodawcy mogą skorzystać z różnych usług dodatkowych, oznacza to, że właściciel portalu przewidział potencjalne potrzeby twórców i jest gotów wspierać ich merytorycznie, by mogli skupić się na projekcie – usługi dodatkowe najczęściej są dodatkowo płatne
Jedne z największych ma świecie projektów sfinansowanych ideą crowdfundingu to:
- Smartwatch Pebble – kwota: 10 266 845 $, liczba wspierających: 68 929, rok: 2012
- Odtwarzacz Pono Music – kwota: 6 225 354 $, liczba wspierających: 18 220, rok: 2014
- Drukarka 3D FORM 1 – kwota: 2 945 885 $, liczba wspierających: 2 068, rok: 2012
W Polsce największy projekt na portalu polak potrafi.pl został sfinansowany przez ponad 1000 osób uzyskując blisko 100.000zł kapitału.
W naszym kraju działa Polskie Towarzystwo Crowdfundingu, które promuje określenie „finansowanie społecznościowe” jako polską nazwę dla zjawiska crowdfundingu, oraz którego celem jest kształtowanie otoczenia prawnego i gospodarczego tak, aby umożliwić powszechny dostęp do finansowania społecznościowego jako źródła kapitału w Polsce.
Więcej na temat finansowania społecznościowego można znaleźć m.in. na portalu crowdfunding.pl lub w formie drukowanej – w książce Karola Króla Crowdfunding. Od pomysłu do biznesu, dzięki społeczności, Warszawa 2013.
Źródła:
